فتق دیسک گردن

فتق دیسک گردن یک بیماری شایع ستون فقرات است که هزاران نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند منجر به گردن درد و محدود شدن دامنه حرکات آن شود. این مشکل در ستون فقرات گردنی یا ناحیه گردن اتفاق می‌افتد، جایی که یکی از دیسک‌هایی که مهره‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد، آسیب دیده یا جابه‌جا می‌شود و به اعصاب اطراف فشار می‌آورد و باعث درد یا ناراحتی می‌شود. فتق دیسک گردن به جابجایی یا پارگی دیسک بین مهره ای در ستون فقرات گردنی گفته می شود که از هفت مهره کوچک واقع در گردن تشکیل شده است. هر دیسک به عنوان یک ضربه گیر بین استخوان ها عمل می کند و به حفظ انعطاف پذیری و محافظت در برابر ضربه کمک می کند. هنگامی که دیسک در این ناحیه فتق می‌کند یا از جای خود بیرون می‌آید، ممکن است به ریشه‌های عصبی مجاور یا حتی نخاع فشار وارد کند و منجر به درد، بی‌حسی و سایر علائم عصبی شود.

آناتومی ستون فقرات گردنی آن را به طور منحصر به فردی در برابر فتق آسیب پذیر می کند. دیسک‌های این ناحیه نسبت به دیسک‌های ناحیه کمر (کمر) کوچک‌تر و استحکام کمتری دارند، به این معنی که می‌توانند بیشتر در معرض آسیب باشند، به‌ویژه وقتی افراد پیر می‌شوند یا انواع خاصی از فشار فیزیکی را تحمل می‌کنند.

علائم فتق دیسک گردن بسته به شدت فتق و ریشه های عصبی خاص درگیر متفاوت است.

درد و ناراحتی در گردن و شانه ها
یکی از علائم رایج فتق دیسک گردن، درد مداوم در گردن است که اغلب به شانه ها و قسمت بالای کمر می رسد. این درد ممکن است با حرکات خاص، مانند چرخاندن سر یا نگاه کردن به پایین، بدتر شود و ممکن است تیز، سوزش یا حتی الکتریکی احساس شود.

علائم عصبی: بی حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف
فشردگی عصب ناشی از فتق دیسک می تواند منجر به علائم عصبی مانند بی حسی، گزگز و ضعف در بازوها یا دست ها شود. این علائم ممکن است از نظر شدت متفاوت باشد، از ناراحتی خفیف تا درد شدید عصبی، بسته به محل و درجه فتق.

علل فتق دیسک گردن

بیماری دژنراتیو دیسک و افزایش سن
با بالا رفتن سن افراد، دیسک های ستون فقرات به طور طبیعی محتوای آب و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند و آن ها را شکننده تر و مستعد آسیب می کند. بیماری دژنراتیو دیسک یکی از دلایل اصلی فتق است، زیرا با گذشت زمان ساختار دیسک را ضعیف می کند و احتمال پارگی یا جابجایی را افزایش می دهد.

آسیب جسمی و تروما
آسیب به گردن یا ستون فقرات، مانند تصادف یا فعالیت های ورزشی، می تواند منجر به فتق دیسک گردن شود. ضربه های ناگهانی، نیروی بیش از حد، یا فشار مکرر می تواند بر دیسک های گردن فشار وارد کند و باعث برآمدگی یا پارگی آن ها شود.

عوامل خطر: سبک زندگی، ژنتیک و شغل
برخی از انتخاب‌های سبک زندگی، مانند سیگار کشیدن یا سبک زندگی بی‌تحرک، می‌توانند با تأثیر بر سلامت ستون فقرات و یکپارچگی دیسک، خطر فتق را افزایش دهند. ژنتیک نیز نقش دارد، زیرا برخی از افراد ممکن است سابقه خانوادگی مشکلات ستون فقرات داشته باشند که آنها را مستعد فتق می کند. علاوه بر این، مشاغل خاصی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن مکرر یا حفظ موقعیت های ناراحت کننده برای مدت طولانی دارند می توانند خطر فتق دیسک گردن را افزایش دهند.

مراحل فتق دیسک گردن

درک مراحل فتق مهم است زیرا بر برنامه ریزی درمان تأثیر می گذارد.

مرحله اولیه: انحطاط دیسک
در مراحل اولیه، انحطاط دیسک ممکن است باعث ناراحتی جزئی شود، اما معمولاً نیازی به درمان تهاجمی ندارد. این مرحله را می توان با اصلاح سبک زندگی و مداخلات درمانی خفیف مدیریت کرد.

پرولاپس، اکستروژن و جداسازی
همانطور که فتق پیشرفت می کند، مواد دیسک می تواند از جای خود خارج شود و منجر به افتادگی، اکستروژن یا جدا شدن شود که هر کدام نشان دهنده مرحله پیشرفته تر و شدیدتر فتق هستند. با پیشرفت شرایط، نیازهای درمانی تشدید می‌شوند و اغلب از رویکردهای محافظه‌کارانه به مداخله جراحی می‌روند.

گزینه های درمان محافظه کارانه

بسیاری از موارد فتق دیسک گردن را می توان با درمان های غیرجراحی و محافظه کارانه به ویژه در مراحل اولیه مدیریت کرد. هدف این روش ها کاهش درد، بهبود عملکرد و جلوگیری از پیشرفت بیشتر فتق است.

استراحت و اصلاح فعالیت
در مرحله اولیه درمان، استراحت و اصلاح فعالیت می تواند به کاهش علائم کمک کند. اجتناب از فعالیت‌هایی که گردن را تحت فشار قرار می‌دهند، مانند بلند کردن اجسام سنگین یا خم شدن بیش از حد، می‌تواند به ستون فقرات گردنی فرصت دهد تا بهبود یابد. با این حال، استراحت کامل در رختخواب به طور کلی ممنوع است زیرا حرکت سبک و کشش ملایم باعث افزایش گردش خون و کاهش سفتی می شود.

داروها: داروهای ضد التهاب و مسکن ها
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن معمولا برای کاهش التهاب و درد در موارد فتق دیسک گردن تجویز می شوند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است مسکن های قوی تر یا شل کننده های عضلانی را تجویز کند. در حالی که داروها می توانند تسکین کوتاه مدتی را ارائه دهند، آنها راه حل بلندمدتی نیستند و باید به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع استفاده شوند.

فیزیوتراپی و تمرینات برای سلامت ستون فقرات گردنی
فیزیوتراپی یکی از موثرترین درمان های محافظه کارانه برای فتق دیسک گردن است. یک فیزیوتراپیست می تواند یک برنامه ورزشی مناسب برای تقویت عضلات گردن، بهبود انعطاف پذیری و کاهش فشار روی دیسک آسیب دیده طراحی کند. تمرینات ممکن است شامل کشش گردن، چرخاندن شانه و تمرینات تقویتی برای عضلات مرکزی باشد.

ماساژ درمانی و رفع فشار ستون فقرات
ماساژ درمانی می‌تواند به کاهش تنش عضلانی در گردن و شانه‌ها، تسکین درد و کاهش فشار روی دیسک‌های گردن کمک کند. تکنیک هایی مانند ماساژ بافت عمیق ممکن است به ویژه برای کسانی که درد مزمن دارند مفید باشد. رفع فشار ستون فقرات، تکنیکی که به آرامی ستون فقرات را کشیده می‌شود، همچنین می‌تواند با ایجاد فضای بین مهره‌ها، فشار وارده بر فتق دیسک را کاهش دهد. در حالی که این روش ها به طور کلی بی خطر هستند، اثربخشی آنها ممکن است متفاوت باشد و باید به عنوان درمان های مکمل استفاده شوند.

گزینه های درمان جراحی فتق دیسک گردن

در مواردی که درمان های محافظه کارانه و جایگزین در تسکین علائم ناکام باشند، ممکن است جراحی لازم باشد. مداخله جراحی معمولاً برای موارد شدید که در آن فتق طناب نخاعی یا ریشه های عصبی را فشرده می کند و منجر به درد قابل توجه، ضعف یا از دست دادن عملکرد می شود، اختصاص دارد.

نقش فیزیوتراپی پس از جراحی
فیزیوتراپی پس از جراحی نقش حیاتی در بازیابی عملکرد گردن و جلوگیری از مشکلات بعدی دارد. درمانگران تمرینات خاصی را برای تقویت عضلات اطراف گردن و شانه ها طراحی می کنند و از حمایت مناسب از ستون فقرات گردنی اطمینان می دهند.

اهمیت توانبخشی
هدف از توانبخشی کمک به بیماران برای بازیابی کامل حرکت و قدرت در گردن است. بدون فیزیوتراپی پس از جراحی، بیماران ممکن است دچار سفتی، درد یا کاهش تحرک در ستون فقرات گردنی شوند که می‌تواند بر فعالیت‌های روزانه و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد.